سیستم تهویه مطبوع بیمارستان + تجهیزات و استاندارد

سیستم تهویه مطبوع بیمارستانی یکی از ارکان حیاتی در حفظ سلامت بیماران، کارکنان و تجهیزات پزشکی در بیمارستان هاست. با توجه به اهمیت کنترل دقیق دما، رطوبت و کیفیت هوا در بیمارستان ها، این سیستم ها نقش اساسی در بهبود محیط درمانی و جلوگیری از انتقال عفونت ها و بیماری ها ایفا می کنند. علاوه بر فراهم کردن آسایش برای بیماران، تهویه مطبوع بیمارستانی به کاهش خطر ابتلا به عفونت های بیمارستانی، بهبود کیفیت هوا و جلوگیری از مشکلات تنفسی کمک می کند. در این مقاله از سلام سرما ، انواع سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی، ویژگی های آن ها و اصول طراحی و اجرای این سیستم ها را بررسی خواهیم کرد.

اهمیت تهویه مطبوع در بیمارستان ها

در بیمارستان ها، تهویه مطبوع نه تنها برای راحتی بیماران و کارکنان، بلکه برای رعایت استانداردهای بهداشتی و جلوگیری از شیوع بیماری ها و عفونت ها امری ضروری است. در واقع، بیمارستان ها محیط هایی با ریسک بالا برای انتقال آلودگی ها هستند، چرا که بیماران مختلف با شرایط بهداشتی متفاوت در آن ها حضور دارند.

برخی از اهمیت های این سیستم ها عبارتند از:

• کنترل کیفیت هوا: با استفاده از فیلترهای پیشرفته مانند فیلترهای HEPA (High Efficiency Particulate Air)، سیستم تهویه مطبوع هوا را از ذرات آلاینده، میکروب ها و ویروس ها پاک کرده و محیطی ایمن را برای بیماران و کارکنان فراهم می آورد.
• حفظ شرایط بهداشتی: در بخش هایی مانند اتاق های عمل و مراقبت های ویژه (ICU)، سیستم تهویه باید از انتشار میکروارگانیسم ها جلوگیری کرده و شرایط استریل و بهداشتی را حفظ کند.
• کنترل دما و رطوبت: سیستم تهویه مطبوع باید دما و رطوبت هوا را در محدوده مطلوب نگه دارد تا نه تنها آسایش بیماران و کارکنان تأمین شود بلکه عملکرد تجهیزات پزشکی نیز به طور بهینه حفظ گردد.
• جلوگیری از انتشار آلودگی ها: در بخش های ایزوله، مانند اتاق های مخصوص بیماران مبتلا به بیماری های عفونی، تهویه مطبوع با ایجاد فشار منفی به جلوگیری از انتشار آلودگی به سایر قسمت ها کمک می کند.

انواع سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی

سیستم های تهویه مطبوع در بیمارستان ها بسته به نیازهای خاص هر بخش و حجم هوای مورد نیاز، از انواع مختلفی تشکیل می شوند. در ادامه به معرفی مهم ترین انواع سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی می پردازیم:

سیستم تهویه مرکزی (HVAC)

سیستم HVAC یکی از رایج ترین و پرکاربردترین سیستم های تهویه در بیمارستان ها است. این سیستم با کنترل دما، رطوبت و کیفیت هوا در تمام قسمت های بیمارستان عمل می کند و هوای مطبوع را از طریق کانال ها و دریچه ها به بخش های مختلف می رساند. استفاده از فیلترهای HEPA در این سیستم ها برای تصفیه هوا ضروری است.

• کنترل دقیق دما و رطوبت
• استفاده از فیلترهای HEPA برای تصفیه هوا
• توانایی تأمین هوای تازه و بهبود کیفیت هوا
• انعطاف پذیری بالا برای استفاده در بیمارستان های بزرگ

سیستم داکت اسپلیت

سیستم داکت اسپلیت یکی از سیستم های انعطاف پذیر است که بیشتر در بیمارستان هایی با فضای کوچک تر یا نیازهای خاص کاربرد دارد. این سیستم ها معمولاً از یک یونیت خارجی و چندین یونیت داخلی تشکیل شده اند که هوای مطبوع را به بخش های مختلف بیمارستان می رسانند.

• صرفه جویی در فضا
• قابلیت کنترل جداگانه دما برای هر اتاق
• عملکرد مؤثر در فضاهای کوچک و عمومی
• کم هزینه تر نسبت به سیستم های مرکزی

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انواع هواکش صنعتی

سیستم VRF (Variable Refrigerant Flow)

سیستم VRF یکی از پیشرفته ترین سیستم های تهویه مطبوع است که قادر است جریان مبرد را به صورت متغیر تنظیم کرده و دمای هر بخش را به طور مستقل تنظیم کند. این سیستم ها برای بیمارستان هایی با نیازهای متنوع و متغیر به ویژه بیمارستان های بزرگ که نیاز به سیستم های تهویه خاص برای هر بخش دارند، بسیار مناسب هستند.

• صرفه جویی در انرژی
• کنترل دقیق دما برای هر بخش
• کارایی بالا در بیمارستان های بزرگ
• پاسخ گویی به نیازهای متغیر محیطی

سیستم هواساز

هواسازها به طور ویژه در بخش های حساس بیمارستانی مانند اتاق های عمل و آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند. این سیستم ها با فیلتر کردن هوای ورودی و کنترل دما و رطوبت، شرایط مطلوب برای بخش های حساس بیمارستان را فراهم می کنند.

• توانایی تصفیه هوا از ذرات میکروبی و آلاینده ها
• تهویه و تأمین هوای تازه به ویژه در اتاق های عمل و ICU
• کنترل دقیق دما و رطوبت در محیط های خاص

اجزای سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی

سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که هرکدام وظیفه خاص خود را در تأمین هوای سالم، کنترل دما و رطوبت، و بهبود شرایط بهداشتی ایفا می کنند. این اجزا باید به طور هماهنگ و مؤثر عمل کنند تا محیطی ایمن و راحت برای بیماران و کادر درمان فراهم شود. مهم ترین اجزای این سیستم ها عبارتند از:

هواساز

هواساز، یکی از اصلی ترین اجزای سیستم تهویه مطبوع بیمارستان است که وظیفه تصفیه، گرمایش، سرمایش و رطوبت زدایی هوا را بر عهده دارد. هواساز با استفاده از فیلترهای HEPA، ذرات معلق در هوا و آلودگی ها را حذف کرده و هوای تازه و پاک را به بخش های مختلف بیمارستان منتقل می کند.

فن کویل

فن کویل ها دستگاه هایی هستند که وظیفه تأمین سرمایش یا گرمایش برای هر فضا را به طور جداگانه انجام می دهند. این دستگاه ها با دریافت آب سرد یا گرم از هواساز، دمای هوای فضای بیمارستان را تنظیم می کنند. فن کویل ها در بسیاری از بخش های بیمارستان مانند اتاق های بیمار، بخش های عمومی و اتاق های استراحت استفاده می شوند.

فیلترها

فیلترها از اجزای حیاتی در سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی هستند که برای حذف ذرات معلق، باکتری ها، ویروس ها و سایر آلودگی ها از هوا استفاده می شوند. فیلترهای HEPA، ULPA و فیلترهای کربن فعال از انواع فیلترهایی هستند که در بیمارستان ها برای تصفیه هوای محیط به کار می روند.

• فیلتر HEPA: مناسب برای تصفیه ذرات ریز و میکروبی
• فیلتر ULPA: برای تصفیه ذرات کوچکتر از HEPA، به ویژه در اتاق های استریل و عمل
• فیلتر کربن فعال: برای حذف بو و گازهای آلاینده

چیلر

چیلرها سیستم های سرمایشی هستند که وظیفه تولید آب سرد برای تأمین سرمایش بخش های مختلف بیمارستان را بر عهده دارند. این سیستم ها از آب سرد برای تهویه مطبوع استفاده می کنند و به ویژه در بیمارستان ها برای حفظ دمای تجهیزات پزشکی حساس و داروها ضروری هستند. ساخت چیلر در مدل ها و انواع مختلف توسط تیم ما به صورت تخصصی انجام می شود.

بویلر

بویلرها دستگاه هایی هستند که وظیفه تولید آب گرم را برای سیستم های گرمایشی بیمارستان انجام می دهند. همچنین بخار تولید شده توسط بویلر برای استریل کردن تجهیزات پزشکی و تأمین گرمایش محیطی در بخش های مختلف بیمارستان استفاده می شود.

دریچه ها و کانال ها

دریچه ها و کانال ها سیستم هایی هستند که وظیفه انتقال هوای تصفیه شده به داخل بخش های مختلف بیمارستان را بر عهده دارند. این اجزا به طور مستقیم با بخش های مختلف بیمارستان در ارتباط هستند و جریان هوا را به اتاق ها و بخش های مورد نیاز هدایت می کنند.

سیستم کنترل مرکزی

سیستم کنترل مرکزی یا BMS (Building Management System)، سیستم مدیریتی است که به طور متمرکز عملکرد تمامی تجهیزات تهویه مطبوع بیمارستانی را نظارت و کنترل می کند. این سیستم به طور دقیق عملکرد هواساز، فن ها، فیلترها، دما و رطوبت را بررسی و تنظیم می کند.

اصول طراحی و اجرای سیستم تهویه مطبوع بیمارستانی

طراحی سیستم تهویه مطبوع بیمارستانی باید بر اساس نیازهای ویژه هر بخش انجام شود. در این راستا، موارد زیر باید در نظر گرفته شوند:

• منطقه بندی بیمارستان: بخش های مختلف بیمارستان باید به طور دقیق منطقه بندی شوند و سیستم تهویه برای هر بخش به طور جداگانه طراحی شود. به عنوان مثال، اتاق های عمل باید از سیستم تهویه خاصی با فشار مثبت برخوردار باشند تا از ورود آلودگی ها جلوگیری شود، در حالی که اتاق های بیمارانی که به بیماری های واگیردار مبتلا هستند، باید دارای فشار منفی باشند.
• انتخاب فیلترهای مناسب: در بیمارستان ها باید از فیلترهای HEPA استفاده شود که قادر به تصفیه ذرات میکروبی و آلاینده ها از هوا هستند. این فیلترها به ویژه در بخش های حساس مانند اتاق های عمل و ICU از اهمیت ویژه ای برخوردارند.
• کنترل دما و رطوبت: در بخش های مختلف بیمارستان باید دما و رطوبت به طور دقیق کنترل شوند. به ویژه در اتاق های عمل و بخش های مراقبت ویژه، کنترل دقیق دما و رطوبت برای حفظ شرایط استریل و جلوگیری از بروز عفونت ها ضروری است.
• تأمین هوای تازه: سیستم تهویه باید به گونه ای طراحی شود که هوای تازه از محیط بیرون به بیمارستان تأمین شود تا کیفیت هوا در سطح مطلوب باقی بماند.

نتیجه گیری

سیستم های تهویه مطبوع بیمارستانی با کنترل کیفیت هوا، دما و رطوبت و تصفیه هوا از آلاینده ها، نقش حیاتی در حفظ سلامت بیماران و کارکنان ایفا می کنند. طراحی و اجرای این سیستم ها باید با توجه به نیازهای خاص هر بخش و استانداردهای بهداشتی انجام شود. این سیستم ها باید به طور دقیق و مؤثر عمل کنند تا محیط بیمارستان ایمن و سالم باقی بماند.

سوالات متداول