فلوسوئیچ یک سوئیچ مکانیکی مجهز به یک پدال است. این پدال در مسیر جریان سیال عبوری قرار دارد و در زمان وجود داشتن یا نداشتن جریان سیال حرکت کرده و تغییر فاز می دهد.این قطعات الکترونیکی ساختار و طراحی ساده ای داشته ولی در طیف گسترده ای از کاربردها استفاده می شوند.
قسمت های تشکیل دهنده فلوسوئیچ
فلوسوئیچ ها در ساختار خود از 6 قطعه شامل فیلتر، خار، شناور تفلونی،کنتانت و بدنه ساخته شده است.
- فیلتر یا صافی: از این قطعه برای جلوگیری از ورود مواد زاید و ناخالصی به داخل پکیج مورد استفاده قرار می گیرد.
- رزوه برنجی 1.2
- خار: برای قرار دادن و نگهداری رزوه و واشر داخل پوسته فلوسوئیچ از این قطعه استفاده می شود.
- شناور تفلونی: در قسمت بالایی این قطعه یک آهنربا برای اتصال کنتاکت های فلوسوئیچ به یکدیگر قرار دارد.
- کنتاکت های فلوسوئیچ از نوع n.o هستند.
- بدنه: در داخل بدنه فلوسوئیچ، شناور یا پدال قرار می گیرد.
کاربرد های فلوسوئیچ
کاربرد فلوسوئیچ ها جهت تشخیص جریان سیال و اندازه گیری سرعت فن ها می باشد. مثلا در یک سیستم گرمایشی مرکزی قبل از اینکه جریان هوا از دمنده منتشر شود، به منظور محافظت از یک المان گرمایشی الکتریکی استفاده می شود. کاربرد دیگر آن ها جهت هشدار در زمانی که فن تهویه در موقعیت خطرناکی قرار گیرد و یا جریان هوا قطع شود می باشد. سایر کاربردهای فلوسوئیچ ها به شرح زیر است:
- حفاظت از پمپ
- چاه آزمایی نفتی
- سیستم تامین هوا
- سیستم فیلتر اتاق
- زهکشی خط جریان
- نظارت بر شیر اطمینان
- نظارت بر نازل افشانه ایمنی
- آب سرد و یا مبدل های حرارتی
- سیستم انتقال مایعات
- سیستم گرمایشی
- سیستم تصفیه آب
- کلر زنی به استخر ها
چگونگی کارکرد فلوسوئیچ‌ها
فلوسوئیچ ها در داخل یک سیستم، با انتقال حرکت یک محرک (رله، سوئیچ نی شکل، پدال) به ماشین عمل می کند. سیگنال های حرکتی سوئیچ ناشی از قطع جریان به پمپ ارسال می گردد و سبب خاموش و روشن شدن پمپ می شود. فلوسوئیچ در وضعیت های گوناگون می تواند سیگنال هایی را به پمپ، مدار خنک کننده و آژیر ارسال کرده و فرمان قطع جریان را صادر کند.
نکات مهم هنگام نصب انواع فلوسوئیچ
- فلوسوئیچ باید در منطقه ای نصب شود که در آن فضای کافی برای نصب، تعمیر و بازرسی وجود داشته باشد؛ بنابراین می تواند عملکرد مطلوبی داشته باشد.
- فلوسوئیچ باید فلوسوئیچ در ارتفاع مناسب بالای طبقه نصب شود تا از آسیب رسیدن به آن جلوگیری شود.
- به منظور جلوگیری از ایجاد زنگ زدگی یا ته نشین شدن ذرات دیگر داخل محفظه فلوسوئیچ و عدم کارکرد صحیح دستگاه، باید هنگام نصب فلوسوئیچ در لوله افقی، فلوسوئیچ در بالای لوله قرار گیرد.
- در هنگام نصب فلوسوئیچ روی لوله های عمودی باید فلوسوئیچ در جهتی که در آن جریان آب رو به بالا وجود دارد نصب گردد.
- به منظور تشخیص دقیق جریان آب، فلوسوئیچ باید در فاصله حداقل ۲۰ سانتی متر دو طرف فلوسوئیچ از اتصالات که جهت جریان در لوله، از تخلیه و یا از شیر تغییر مسیر نصب شود.
- کاربرد فلوسوئیچ های تیغه ایی فقط در سیستم های مرطوب می باشد. زیرا تاثیر ناشی از افزایش ناگهانی سرعت آب در هنگام خروج آب در سیستم های خشک می تواند به فلوسوئیچ تیغه ای آسیب برساند.
- بعد از اتمام نصب و تنطیم فلوسوپیچ در صورتی که آب روی بدنه فلوسوئیچ جمع شده باشد، باید بوسیله دستمالی کاملا خشک شود. زیرا می تواند در طولانی مدت باعث زنگ زدن بدنه فلوسوئیچ گردد.
انواع فلوسوئیچ‌ها از لحاظ نوع سیال مورد استفاده
فلوسوئیچ ها از این جهت که سیال مورد استفاده در سیستم سرمایشی مایع یا هوا است به دو دسته تقسیم می شوند.
1.فلوسوئیچ برای سیال مایعات: از این فلوسوئیچ ها در تهویه مطبوع، سیستم‌های آب گرمکن، سیستم پمپ، دستگاه‌هایی خنک کننده بر پایه آب، سیستم انتقال مایعات، سیستم‌های آب پاش، سیستم تصفیه آب، کلر زنی به استخرها و … استفاده می شوند.
2.فلو سوئیچ های سیال هوا : این مدل سوئیچ ها همانند سوئیچ مایعات در صنعت کاربردهای بسیاری دارند. از این کاربردهای این قطعه می توان به تصفیه هوای اتاق، گرمایش مجرایی، تهویه اگزوز، سیستم تامین هوا و سیستم فیلتر اتاق اشاره کرد.
معرفی انواع فلوسوئیچ‌ها
فلوسوئیچ ها بسته به کاربردشان در مدل های گوناگونی طراحی و تولید می شوند که به شرح زیر هستند.
- خطی
- بین راهی
- تیغه ای
- ترمال/گرمایی
- پیزو
- کلمپی
- پیستونی
- آلتراسونیک
1.فلو سوئیچ‌های تیغه ای
فلوسوئیچ های تیغه ای مجهز به یک پدال هستند، این قطعه در یک نرخ جریان خاص، سیگنال های خروجی الکتریکی است. پدال این فلوسوئیچ ها در مسیر جریان سیال قرار دارد و زمانی که جریان سیال کاهش پیدا می کند باعث بوجود آمدن یک اتصال مغناطیسی داخلی شده که سبب تغییر فاز و تحریک سوئیچ می شود.
به سبب آنکه قابل اعتماد و کم هزینه و اقتصادی اند می توانند در کاربردهای مختلفی چون در جریان بویلر، تهویه مطبوع، کنترل دمپر ها، حفاظت از پمپ ها، موتور ها و دیگر تجهیزات با جریان کم یا بدون جریان استفاده شوند.
2.فلو سوئیچ پیستونی
به فلوسوئیچ‌های پیستونی، فلوسوئیچ رفت و آمدی نیز گفته می شود؛ در داخل این قطعه یک پیستون داخلی وجود دارد. وجود جریان داخل درگاهی در این مدل باعث ایجاد فشار روی سوپاپ مغناطیسی گردیده است. این قطعه در یک نرخ جریان خاص همانند سنسوری همراه با سیگنال خروجی الکتریکی می باشد.
کاربرد فلوسوئیچ پیستونی در سیالات نفتی، هوا، آب و گاز جهت کنترل جریان نفت، در سیستم های روانکاری می باشد. این سوئیچ با محیط های شیمیایی طراحی و ناسازگاری عالی داشته و توان تشخیص جریان کم و یا بدون جریان را نیز دارد.
3.فلو سوئیچ‌های آلتراسونیک
در این نوع سوئیچ توسط سنسور آلتراسونیک که در آن قرار دارد با تغییر جریان، سیکنال آلتراسونیک ارسال می کند. محل نصب این سوئیچ خارج از لوله عبوری جریان سیال می باشد.
4.فلو سوئیچ ترمال (گرمایشی)
این سوئیچ همانند سایر سوئیچ‌ها، در یک نرخ جریان خاص سنسورهایی با سیگنال های خروجی الکتریکی می باشد. کاربردهای مختلف این قطعه در چیلر، آبگرمکن و سیستم انتقال سیال است. فلوسوئیچ ترمال به منظور تشخیص نشتی و یا یک انتخاب عملکرد NC/ نرمال کلوز و NO/ نرمال اپن از یک سیستم کامل برخوردار است.
5.فلوسوئیچ‌های پیزو
این قطعه در سیستم پخش و توزیع نفت، درام چرخشی، توزیع کننده هوا و تهیه غذا کاربرد دارد. همچنین این سوئیچ ها فراتر از استانداردهای صنعتی، قابلیت های بسیاری دارند. فلو سوئیچ‌های مدل پیزو سنسور های با سیگنال های خارجی الکتریکی هستند. مانیتور جریان حجمی در این قطعه برای شرایطی که بیشترین سیال و یا زمانی که هیچ سیالی داخل لوله ها نیست، اطلاعات ارزشمندی را ارائه می کند.
6.فلو سوئیچ خطی
این نوع سوئیچ ها همانند یک شیر در مسیر جریان نصب می گردد که می تواند میزان جریان عبوری را مشخص کرده و بر طبق تنظیمات انجام شده در هنگامی که جریان سیال تغییر می کند جهت فرمان قطع جریان، سیگنال هایی را می فرستند. بنابراین نحوه عملکرد سوئیچ خطی مانند فلوسوئیچ پدالی بوده و تفاوت آن ها در نحوه نصب تیغه درون سوئیچ جریان می باشد.
7.فلوسوئیچ‌های توربینی
فلوسوئیچ توربینی از پرکاربردترین سوئیچ‌ها بوده و در مصارف حساس و دقیق استفاده می گردد. ابعاد این قطعه کوچک بوده و در سیستم هایی که جریان، فشار و دما پایین است به کار می رود.