هیتر یک سیستم گرمایشی برای تامین گرمای مطلوب برای مکان‌های مختلف است. شرکت‌های تولید کننده و طراح سیستم‌های حرارتی سعی می‌کنند تجهیزاتی را به عرصه تولید برسانند که کمترین میزان مصرف انرژی داشته و درعین حال بیشترین بازدهی را دارند.
هیتر نیز یک وسیله گرمایشی پرکاربرد است که برای مصارف مختلف و در مکان‌های گوناگون برای تامین گرما به کار می‌رود. در این مقاله سعی داریم شما را با انواع هیتر و نحوه کاربرد و کارکرد آن آشنا کنیم.
هیتر چیست؟
هیتر یک وسیله گرمایشی است که بدون استفاده از موتورخانه و تنها با مصرف انواع سوخت مثل برق، گاز و یا گازوئیل می‌تواند گرما تولید نماید. هیتر توسط فن دمنده‌ای خود قادر است گرمای تولیدی را به محیط اطراف منتقل کند.
این وسیله برای استفاده نیاز به سیستم کانال کشی یا لوله کشی نداشته و براحتی در هر محیطی قابل استفاده است. این وسیله کاربردهای مختلفی شامل تامین گرمای منازل، اداره ها، کارخانه‌جات، مرغداری‌ها، گلخانه ها، سالنهای پرورش قارچ و طیور، مساجد، نمایشگاه‌ها می‌باشد.
کاربرد انواع هیتر
انواع واقسام هیترها وجود دارد که مصارف مختلفی داشته و سوخت‌های مختلفی مصرف می‌کنند. برای مثال وقتی می‌خواهیم برای پرورش گیاهان و جانوران گرمای مناسبی تامین کنیم، انتخاب یک هیتربا کاربرد مناسب در اولویت است.
تامین گرما برای گیاهان و جانوران بوسیله هیتر راندمان تولیدی آنها را افزایش داده و از تحمیل هزینه اضافی برای تامین گرما جلوگیری می‌کند. هیترها دارای انواع مختلف هیتر گازی، برقی، گازوئیلی و دوگانه سوز طراحی و وارد بازار می‌شوند. برای نتخاب هیتر مناسب باید نوع سوخت هیتر و شرایط ساختمان توجه ویژه‌ای داشته باشید.
1.هیترهای گازی:
سوخت مورد نیاز این هیترهای از گاز تامین می‌شود. امروزه گاز در اکثر مناطق در دسترس و قیمت این نوع هیتر از قیمت نوع برقی آن ارزان‌تر است، بنابراین یک گزینه مناسب برای تامین گرما می‌باشد. این نوع در سه مدل فن دار، بدون فن وتابشی در بازار وجود دارد.
هیترمدل فن دار: به طور معمول حین عملکرد مقداری صدا ایجاد می‌کند، به همین جهت اکثرا در محیط های صنعتی و کارگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مدل بدون فن: نحوه عملکرد و مکانیسم هیتر گازی بدون فن شبیه مدل فن دار است. البته مدل بدون فن حین عملکرد میزان صدای کمتری نسبت به نوع فن دار ایجاد می‌کند. بنابراین در محیط هایی از قبیل بانک‌ها، مساجد، سالنهای آمفی تئاتر به منظور تامین گرمایش محیط از این مدل هیتراستفاده می‌شود.
مدل تابشی: مدل تابشی نیز از طریق تابش گرمای ایجاد شده را به فضای اتاق منتقل می‌کند. از این مدل می‌توان در کارگاه‌ها و سوله‌هایی که افراد در یک مکان مشخص تجمع دارند، می‌توان از هیترهای تابشی استفاده نمود.
نکته: به منظور خروج مواد حاصل از احتراق، همچنین افزایش سطح ایمنی می‌توان دودکش نصب نمود.
2.هیتر برقی:
هیترهای برقی با مصرف برق انرژی گرمایی تولید می‌کنند. نحوه کارکرد هیتر برقی به این شکل است که این هیتر انرژی الکتریکی را گرفته و بوسیله المنت های تعبیه شده دردستگاه آن را به حرارت تبدیل می‌کند.
هیتر برقی به دلیل گران بودن انرژی برق دارای قیمت بالاتری بوده و کاربرد کمتری دارد. این محصولات در سه مدل تابشی، کانوکتور، و فن دار در نوع فن دار و بدون فن طراحی و عرضه می‌شوند.
3.یونیت هیتر: (Unit Heater)
یونیت هیتر از جمله وسایل گرمایشی بوده که جهت به کار گیری در فضا های بزرگ اعم از مرغداری های، گلخانه های بزرگ، سالنهای سرپوشیده، کارخانه ها استفاده می‌شود.
منظور از راندمان یا عملکرد هیتر چیست ؟
عملکرد هیتر به این اشاره دارد که چند درصد از گرمای حاصل از سوخت انرژی صرف گرم کردن محیط می‌شود. همچنین راندمان را براساس دمای خارج شده از اگزوز محاسبه می‌کنند.
برای مثال دستگاهی با راندمان 80 درصد، 80 درصد از گرمای حاصل از سوختن و مصرف انرژی را به محیط منتقل می کند و 20 درصد باقی را به صورت دود از فضا خارج می‌کند.
معیارهای انتخاب هیتر
- نوع سوخت: سوخت‌های فسیلی نسبت به سایر سوخت‌های دیگر ارزان‌تر هستند.
- متراژ محیط: به طور معمول به ازای هر متر مکعب از فضا نیاز به 40 کیلو کالری گرما در هر ساعت است.
- میزان حرارت دهی : میزان حرارت دهی هیتر را با واحد اسمی کیلوکالری مشخص می کنند، به این معنی که میزان حرارتی که دستگاه طی یک ساعت ایجاد می کند.
- قدرت هوادهی : منظور از دبی، حجمی از سیال است که در یک برهه زمانی مشخص عبور می‌کند و بر حسب متر مکعب بر ساخت معین می‌شود.
دستگاه‌های هیتر صنعتی
در هیترهای صنعتی سوخت به عنوان منبع انرژی بوده و دستگاه، سوخت را به انرژی گرمایی تبدیل می‌کند. از این هیترهای صنعتی برای بالا بردن دما و تامین حرارت در قسمتی از فرایند یا محیط صنعتی استفاده می‌شود.
معیارهای مختلفی مانند نوع سوخت، ویژگی ظاهری، نحوه عملکرد برای دسته بندی هیترهای صنعتی و یونیت هیترها استفاده می‌شود.
1.انواع هیترهای صنعتی از لحاظ طراحی
- هیترهای صنعتی با طراحی فن در بغل و خروجی در سقف
موارد استفاده این هیترها درگلخانه‌ها، مرغداری‌ها، سالنهای پرورش قارچ و مکان‌هایی که نیاز به پخش حرارت به صورت یکسان است، می‌باشد.
- هیترهای صنعتی با طراحی فن بغل و خروجی در روبرو
این هیترها برای استفاده در گلخانه‌ها به کار می‌رود که دو عدد فن دمنده 74*74 در بغل دستگاه و خروجی‌ها در قسمت روبرو قرار دارد؛ که قرارگیری فن‌ها در قسمت پایین و بالای هیتر بستگی به نوع گیاهان موجود در گلخانه دارد.
برای پرورش صیفی جاتی مانند گوجه و خیار باید از هیترهای گلخانه ای با خروجی پایین و برای گلخانه‌هایی برای پرورش گل از هیترهای گلخانه‌ای با خروجی بالا استفاده کرد.
2.انواع هیترهای صنعتی از لحاظ کارکرد
- هیتر های صنعتی گردش یا سیرکوله: در این هیترها مواد مایعی درون آن چرخش کرده، از آن عبور می‌کنند و گرم می‌شوند.
- هیترهای صنعتی دریچه ای یا داکت: از این هیترهای برای گرم کردن جریان هوا استفاده می‌شود. به همین خاطر در وسط آنها، جریان گازی یا کانال هوا تعبیه شده است.
- هیترهای صنعتی غوطه ور در مایع: این هیترها در مایعی غوطه ور بوده و آن را گرم می‌کنند.
- هیترهای محیط یا اتاق: به هیترهای اسپیس یا روم نیز معروف هستند. معمولا سایز کوچکتری دارند و برای گرم کردن محیط های کوچکتر مانند اتاق استفاده می‌شود. آلاینده‌های گازی و دودی از خود تولید نمی‌کنند.
3.انواع هیترهای صنعتی از لحاظ مشخصات فیزیکی
- هیترهای صنعتی انعطاف پذیر: این نوع هیترها خود را به شکل ماده ای که می‌خواهند آن را گرم کنند، در می‌آورند.
- هیترهای صنعتی ضد انفجار: دراین هیترها یک محفظه در کنار ماده سوختنی قرار داده شده که درمقابل انفجار، شعله و جرقه بسیار مقاوم بوده و از انفجارهای ناگهانی جلوگیری می‌کند.
4.انواع هیترهای صنعتی از لحاظ منبع سوختی
- هیترهای صنعتی الکتریکی (برقی و دوگانه سوز): این هیترها از جریان الکتریکی برای تولید گرما و حرارت استفاده می‌کنند.
- هیترهای صنعتی گازی – پروپان (گازی): این هیترها از گازهای طبیعی مایع مانند پروپان و سایر گازها برای تولید گرما و حرارت استفاده می‌کنند.
- هیتر صنعتی نفتی و نفت سفید (گازوئیلی): این هیترها هم از سوخت‌های مایع برای تولید گرما استفاده می‌کنند.
نحوه کارکرد هیترهای اتوماتیک
برای تولید حرارت در هیترهای اتوماتیک ابتدا آتش وارد کوره استیلی شده و توسط عدسی‌ها درون آن پخش می‌شود. سپس گرما وارد کلکتور استیلی اول شده و از طریق لوله ای بادوام فولادی وارد کلکتور دوم می‌شود. و در نهایت از طریق لوله‌های بادوام فولادی وارد کلکتور سوم می‌شود. در سقف این هیترها سه عدد فن بزرگ قرار دارد و در زیر فن‌ها لوله‌های فولادی، کلکتور و کوره تعبیه شده است. همچنین مشعل در قسمت ورودی قرارگرفته و آتش توسط مشعل به داخل کوره هدایت می‌شود.