روغن مینرول و PAO یا پلی استر دو نوع مهم روغن برای استفاده در موتورهای دستگاه های مختلف می باشند. هر دوی این روغن دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. این روغن ها در روانسازی قطعات و کاهش اصطکاک آن ها، در خنک سازی پیشرانه و جمع کردن رسوب و براده‌های فلزی ناشی از کار موتور و دوده های احتراق درون آن کاربرد دارند. در این مقاله از سری مقالات سلام سرما به بیان مزایا و معایب مخلوط شدن روغن مینرال و PAO می پردازیم.
معرفی روغن منیرال و PAO
این دو روغن از گروه روغن های پایه ای هستند که از ترکیب آن ها و افزودنی هایی، روغن موتور بدست می آید. روغن موتور‌ها به 3 دسته کلی از نظر ساختار ترکیبی و کارایی به روغنهای مینرال، سنتتیک و نیمه سنتتیک تقسیم بندی می شوند. روغن های پایه ای به پنج دسته شامل
- روغنهای پایه معدنی یا مینرال (Mineral)
- روغنهای پایه سنتتیک (Synthetic) یا روغنهای مصنوعی
- روغنهای نیمه سنتتیک
- روغنهای پایه گروه ۳GII
- روغنهای پایه تصفیه‌ای
از ترکیب روغنهای پایه معدنی و روغنهای سنتتیک، روغن های نیمه سنتیک بدست می آید. همچنین روغنهای پایه گروه ۳GII به روغنهای پایه نسل جدید شناخته می شوند. این روغن ها از بهینه‌سازی روغنهای پایه معدنی به دست می آیند. روغنهای پایه تصفیه‌ای نیز برای تولید روغن موتورهای مونوگرید و روغن‌هایی با سطح کیفیت پایین به کار می روند.
پیشنهاد می کنیم مقاله کمپرسور اسکرال دانفوس و معرفی انواع کمپرسور اسکرال و قابلیت‌های آن را نیز مطالعه کنید.
معرفی روغن های مینرال یا معدنی
این روغن ها با نام های روغن ارگانیک یا پایه معدنی نیز شناخته می شوند که اساس ساخت آن ها نفت خام می باشد. همچنین از قدیمی ترین روغن هایی هستند که در خودروها استفاده شده اند.
معرفی روغنهای سنتتیک
این نوع روغن به روغن های مصنوعی یا پلی استر مشهوراند زیرا از پالایش و تصفیه نفت خانم بدست نمی آیند بلکه از ترکیبات شیمایی و دادن خواصی به هیدروکربن ها ساخته می شوند.
هر شرکت سازنده روغن موتور برای تولید روغن، موادی با ساختار و خواص متفاوتی استفاده می کند. بنابراین انواع روغن موتورهای ساخت تولید کنندگان مختلف دارای ساختار و مشخصات متفاوتی با سایر روغن موتورهای تولیدی دارد.
روغن های پلی آلفا الفین که به اختصار (PAO)گفته می شود به دلیل دارا بودن ترکیبات استر(Ester) کاربرد بیشتری دارند. روغن های PAO در مقایسه با سایر روغن های سنتتیک جایگزین بهتری در خودروهای سازگار با روغن های منیرال هستند.
کارکرد خاص این روغن های سنتتیک در خودروهایی که از این روغن استفاده می کنند، باعث شده که استفاده از روغن های دیگر در این خودروها سبب آسیب به پیشرانه گردد.
ترکیبات پلیمری در این روغن ها سبب طول عمر بالای آن ها شده و تعویض آن ها در کیلومترها بالا انجام می شود. از دیگر مزایای این روغن می توان دمای تحمل و سوختن بالاتر آن ها، تغییرات کم خاصیت آن ها در دماهای بالا اشاره کرد. در نتیجه این ویژگی ها مقداری کمی از این روغن ها در مقایسه با سایر روغن ها تبخیر می شود.
روغن های پلی استر دارای اکسیداسیون پایین است؛ بنابراین خورندگی آن ها را به شدت پایین می‌آورد. روغن های PAO غیر سمی بوده و به همین دلیل در مسیر روغن کاری براحتی جاری می شوند.
با آنکه این روغن ها روانکاری با کیفیت بالایی دارند، ولی با قطعات اصطکاک کمتری دارند. بنابراین مصرف سوخت خودرو را پایین می آورند.
از مهم ترین معایب روغن های PAO می توان از قیمت بالا و سازگار نبودن آن ها با تمامی پیشرانه‌ها نام برد که این روغن برای موتورهای قدیمی اصلا مناسب نیستند.
مزایا و معایب مخلوط شدن روغن مینرال و PAO
1.در ساخت انواع روغنهای سنتتیک فرمول شیمیایی متفاوتی به کار رفته است. بنابراین این نوع روغن با برخی انواع لاستیک‌ها و الاستومرها تطابق دارد.
2.در صورتی که روغن سنتتیکی با فرمول خاصی در موتورهایی استفاده شود که واشرها و درزبندهای آن با این فرمول روغن سازگار نباشد، سبب نشتی روغن خواهد شد.
- روغن منیرال و PAOروی انواع واشرها تاثیر متفاوتی دارند. روغن های سنتتیک سبب خوردگی بعضی از انواع واشرها می شوند. ولی روغنهای مینرال باعث تورم واشرها و جلوگیری از نشتی آن ها می‌شوند.
4.نمی توان از روغن سنتتیک یا PAO در موتورهایی که بر پایه استفاده از روغن مینرال طراحی شده اند، استفاده کرد. زیرا به کاربردن این روغن با مواد تشکیل دهنده‌ای متفاوت با نکات دفترچه راهنمای خودرو نیز می تواندباعث ایجاد مشکل برای خودروهایی که با این نوع روغن کار می‌کنند، شود.
5.به دلیل اینکه روغنهای سنتتیک با لایه نازک تری روی قطعات موتور می‌‌نشیند، سبب ایجاد فاصله کمی بین قطعات ثابت و متحرک موتورهایی که با این روغن کار می کنند، می شود. ولی این فاصله بین قطعات در موتورهایی که با روغنهای مینرال کار می کنند، بیشتر است. در نتیجه اگر برای موتورهایی که براساس تکنولوژی قدیمی مینرال طراحی شده‌‌اند از روغن سنتتیک استفاده شود، نشتی پیستون را به همراه دارد.
پیشنهاد می کنیم مقاله گاز برودتی چیست و عملکرد آن چگونه است؟ را نیز مطالعه نمایید
تعویض روغن از مینرال به (PAO) سنتتیک یا نیمه سنتتیک
در خودروهایی که تکنولوژی نسبتا جدید دارند برای تعویض روغن از مینرال به سنتتیک یا نیمه سنتتیک باید از بی خطر بودن این کار مطوئن شد. برای این خودروها باید از نوعی روغن که برپایه PAO ساخته شده است، استفاده کرد.
در این تعویض روغن مشکل کنده شدن رسوبات پخته شده روغنهای مینرال از روی قطعات موتور وجود دارد. این قطعات در موتور شناور شده و بعد از مدتی باعث از کار افتادن موتور می شوند.
نکات مهم قبل از تعویض روغن مینرال و PAO
1.برای حل این مشکل باید قبل از تعویض روغن، موتور را به طور کامل رسوب زدایی کرد. را ه دیگر برای جلوگیری از این مشکل استفاده از روغنهای فلاشینگ (Flush Oil) می باشد. نکته مهم اینکه باید نوع فلاشینگ با نوع آلیاژ موتور سازگار باشد.
2.روغن های فلاشینگ تنها برای تمیز کاری موتور و حذف رسوبات به جا مانده از روغن های قبلی است. بنابراین باید بدون تعویض فیلتر باید روغن منیرال موتور را تخلیه کرد؛ سپس روغن فلاشینگ را وارد موتور کنید. موتور باید به مدت 20 دقیقه در جا کار کند، بعد از گذشت 20 دقیقه بایستی روغن فلاشینگ را تخلیه کرده و فیلتر را تعویض کنید. در نهایت می توانید از روغن سنتتیک یا نیمه سنتتیک استفاده کنید.
مزایای استفاده از روغن سنتتیک (PAO)
- غير خورنده و غير سمی بودن
- کاهش مصرف روغن به دليل عمر بيشتر روغن
- تبخير شوندگی پايين
- دمای سوختن بالا
- مقاومت در برابر اکسيداسيون بالا
- دارا بودن شاخص ويسکوزيته بالا به صورت طبيعی
- کاهش مصرف سوخت تا ۲/۴ درصد
- نقطه روان شدن پايين
- قابليت استفاده از روغنهای با گستره ويسکوزيته زياد بدون نگرانی از شکست پليمرها
جمع بندی بحث روغن منیرال و PAO
امروزه کاربرد روغن های منیرال که برپایه نفت خام ساخته شده و فناوری ضعیفی دارند کاهش پیدا کرده است. زیرا روغن های دیگری که ساختنی بوده و مزایای بیشتری دارند جایگزین روغن های منیرال شده اند.
این روغن های ساختنی یا مصنوعی از روغنهای پایه، مینرال و افزودنی‌های دیگری ساخته می شوند.
اساس ساخت این روغن ها از ترکیبات شیمیایی یا پلیمراسیون هیدروکربن‌ها می باشد. برای اولین بار از این روغن ها در موتورهای جت استفاده شد. این روغن ها، سنتتیک یا (PAO) نام دارند؛ که اغلب از جنس پلی‌آلفااولفین هستند.
به عقیده برخی روغن PAO را می توان با روغن منیرال ترکیب کرد. اما اندازه گیری مقدار این روغن ها برای ساخت این ترکیب دارای پیچیدگی هایی است که فقط شیمیدان‌ها می توانند آن را بسازند.
پیشنهاد می کنیم مقاله دلیل استفاده از مبدل حرارتی صفحه ای در سیستم‌های سرمایشی و چیست؟ را نیز مطالعه نمایید
