ظهور تکنولوژی های نوین همانند تجهیزات سردخانه ، تحول بزرگی در صنعت به خصوص در صنعت های مواد غذایی ، میوه و سبزیجات و … ایجاد کرده است. به طوری که عدم سود گیری از این تکنولوژی ها و سیستم های برودتی در بخش اعظمی از مورد های ساخت صنعت های غذایی و دیگر صنعت های به امری دوری ناپذیر تبدیل شده‌است.
سیستم های برودتی و سرمایشی همانند سردخانه ها به مراد مراقبت بازار عرضه و تقاضا مواد غذایی ، نگه داری از داروها ، عملیات تقطیر و جداسازی در صنعت پتروشیمی ، صنعت های آزمایشگاهی و … به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. سردخانه در طرح های مختلفی همانند سردخانه کانکسی ، سردخانه اتاقکی و سردخانه صنعتی و در گونه های زیر صفر و بالای صفر پباده سازی می گردند. امکانات اساسی به عمل رفته در همگی این سردخانه ها دربرگیرنده کمپرسور، کندانسور ، اواپراتور ، شیرآلات کنترلی ، تابلو برق و امکانات حفاظتی میباشند. دراین نوشتار به توضیح این امکانات و اشکال برندهای کیفیت بالا موجود در بازار پرداخته ایم.
نحوه کارکرد سردخانه به صورت شماتیک
تجهیزات سردخانه
از مهمترین و مطرح ترین تجهیزات سردخانه می توانیم به کمپرسور ، کندانسور ، اواپراتور ، تابلو برق و شیرآلات کنترلی و حفاظتی نام برد. عملکرد سردخانه و قدمت اثرگذار آن بیشتر به نوع کمپرسور ،کندانسور و اواپراتور آن بستگی دارد و در پباده سازی سردخانه این قطعات بیشترین هزینه را به خود تخصیص میدهند. ولی در سردخانه های کانکسی بدنه آن و نوع عایق به کار گرفته شده نیز اهمیت بالایی دارا هستند. سردخانه های کانکسی به جهت هزینه ساخت و ساز بسیار کم نسبت به سردخانه های صنعتی به صورت گسترده در صنعت های متفاوت به فعالیت گرفته می شوند. در مجموع قسمت های متفاوت در سردخانه ها عبارتند از :
بدنه سردخانه و نوع عایق آن در تجهیزات سردخانه
بدنه سردخانه کانکسی یا این که اتاقکی از نوع ساندویچ پانل با ضخامت 10 الی 15 سانتی متری میباشد. نوع عایق نیز پلی اورتان میباشد و تمام بدنه با روکش ورقی پوشش می خورد. مشاجره عایق بندی سردخانه از اهمیت بسیار بالایی شامل است. چون هر چقدر عایق بندی جامع تر باشد ، سیستم های برودتی کمتر به فشار افتاده و در مصرف انرژی صرفه جویی میشود.
همینطور عایق بندی بی نقص به دلیل دوری از نوسانات دمایی در درون فریزر امداد شایانی به تندرست مواد غذایی به خصوص میوه ها و صیفیجات در سردخانه های بالای صفر می کند، چون دراین نوع سردخانه ها با پایین یا بالا رفتن ناخواسته دما ، تأثیرات منفی تخت گاز بر روی تولیدها ظاهر میشود.
عایق بندی سردخانه
نقش کمپرسور در تجهیزات سردخانه:
مهمترین بخش و قلب تپنده هر سردخانه ای ، کمپرسور آن هست. کمپرسور دستگاهی میباشد که به خواسته فشرده سازی گازها از آن به کار گیری میگردد. قابل ذکر میباشد که در کمپرسورها عملیات متراکم سازی و فشرده نمودن گازها سبب ارتقا دمای گاز نیز میگردد.
معمولا به‌این قطعه موتور سردخانه نیز گفته میشود. قابل ذکر می باشد که برق مصرفی سردخانه ها سه فاز صنعتی میباشد. ولی فریزر های کانکسی با برق تک فاز نیز قابل پباده سازی میباشند اما هزینه پباده سازی این نوع سردخانه ها بسیار بیشتر از نوع سه فاز آن است.
کمپرسورها در شکل های مختلفی ساخته میشوند. مثلا شناخته ترین برندهای کمپرسور در بازار میتوان به بندهای دانفوس ، تکامسه ، بیتزر ، کوپلند و … را نام برد.
کمپرسور در تجهیزات سردخانه
کندانسور در تجهیزات سردخانه:
کندانسور یا این که مبدل حرارتی در وضعیت کلی وظیفه خنک کردن سیال و تغییر و تحول فاز مبرد گازی به مایع را بر عهده هستند. در پباده سازی سردخانه نیز کندانسور گاز گرم و متراکم گردیده ناشی از عمل کمپرسور را خنک می کند. این عملیات خنک سازی به وسیله آب و یا این که هوا شکل می گیرد که در بازار به اسم های کندانسور هوایی و یا این که آبی رنگ شناخته می گردند.
در سردخانه کندانسور گرمای فریزر و سیال باطن در کمپرسور را به دور و بر منتقل میکند. کندانسور آبی رنگ ، گرما را به آب و کندانسور هوایی ، گرما را به هوا منتقل می کند. کندانسورهای هوایی در فضای گشوده نصب میشوند تا از روش هوای نو بتوان عملیات خنک سازی را انجام بخشید.
معمولا کندانسورها به هم پا کمپرسورهای متناسب با آن در بازار تحت عنوان واحد تقطیر ، به طور یکجا به فروش می رسند. از این رو کمپانی هایی که کمپرسور تولید میکنند، کمپرسورها در کاتالوگ دستگاه ، نوع کندانسور متناسب و پیشنهادی را ارائه میدهند.
کاربرد کندانسور در سردخانه
نقش دستگاه اواپراتور در تجهیزات سردخانه:
به‌این دستگاه مبدل حرارتی نیز می گویند. در سردخانه ها ، اواپراتور در بخش داخلی و اتاقک آن نصب میشود. در اواپراتور سیال مبرد ( گاز فریون و یا این که گاز آمونیاک ) در دورن کویل های آن به گردش در می‌آید. دمای گاز سرد گردیده از روش کندانسور وارد کویل های اواپراتور می شود و آن‌گاه از روش یک سری حرفه این سوز‌و‌سرما در دور و اطراف سردخانه پخش میگردد. از این رو اواپراتور علاوه بر سرمایش سردخانه، فعالیت تهویه آن را انجام می‌دهد. در سردخانه ها بسته به نوع یخچال ، نوع مبرد و … اواپراتور پباده سازی میگردد.
اواپراتور چیست؟و کاربرد آن در سردخانه
تابلو برق در تجهیزات سردخانه:
یکی حساس ترین قسمت های در اختیار گرفتن و تهیه و تنظیم امکانات یخچال فریزر ، تابلو برق آن میباشد. در دست گرفتن حالت کاری کمپرسور ، کندانسور ، اواپراتور ، تهیه دمای اتاق ، حفاظت از امکانات و ساخت و ساز ثبات در سردخانه از روش تابلو برق آن میسر هست. تابلو برق فریزر مشتمل بر کنتاکتور و کلید حرارتی ، فیوزها و کلید ها ، ترموستات و زمان سنج ، نشانگرها و هشدارها و … میباشد.
شیر آلات کنترلی در تجهیزات سردخانه:
به منظور انتقال مبرد در بخش های متفاوت سیستم ، گشوده و مسدود شدن مسیرهای روغن و گاز مبرد و گزینش جهت تکان مبرد از شیر آلات کنترلی به کارگیری میگردد. نقش شیرآلات در ایمنی و اعتنا سیستم های برودتی بسیار برجسته میباشد. در فریزر نیز مهمترین شیرآلات در اختیار گرفتن دربرگیرنده در اختیار گرفتن فشار مکش کمپرسور ، ترموستات ها ، ترنسمیترهای دما و فشار ، لول در اختیار گرفتن و فشار سنج روغن کمپرسور هستند.
حتما مقاله برج خنک کننده را نیز مطالعه نمایید