ارورهای سیستم اکسپنشن الکترونیکی می تواند باعث اختلال در چرخه تبرید سیستم های سرمایشی شود. همانند سایر سیستم ها، این شیرهای الکترونیکی نیز دارای معایب و ارورهایی هستند. اکسپنشن الکترونیکی در چرخه تبرید وظیفه مهم کنترل جریان مبرد ورودی به اوپراتور را بر عهده دارد. بنابراین با نام های مختلفی مانند اکسپنشن ولو الکترونیکی شیر کنترل و یا شیر تنظیم نیز شناخته می شود. در این مقاله قصد داریم به مشکلات و معایب سیستم اکسپنشن الکترونیکی بپردازیم.
ارورهای سیستم اکسپنشن الکترونیکی
در چیلرها و سیستم های سرمایشی از شیر انبساط یا اکسپنشن جهت کاهش فشار بین قسمت فشار بالا و پایین استفاده می شود. نقش اصلی اکسپنشن الکترونیک تنطیم سوپرهیت خروجی از اواپراتور و مبرد عبوری از چیلر است. بنابراین چنانچه سوپرهیت دچار مشکل شود باید برای عیب یابی، عملکرد این شیر را مورد بررسی قرار داد.
اکسپنشن الکترونیکی از سه بخش پایه، سوزن و پاور تشکیل شده که خرابی هریک از این سه قسمت باعث کاهش عملکرد چیلر یا سیستم سرمایشی می شود. در ادامه مشکلات مربوط به هر بخش را که سبب اختلال در عملکرد سیستم می شود را بیان می کنیم.
الف) چنانچه بخش پاور اکسپنشن دچار مشکل شود، سه مشخصه مهم را شاهد هستیم. 1.به محض روشن کردن سیستم سرمایشی، این سیستم خاموش می شود.2. شیر الکترونیک به درستی کار می کند.3. جریان مبرد بدون حباب در سایدگلاس قابل مشاهده است.
شکستگی و تخلیه مبرد درون بالب علت به وجود آمدن این نشانه ها در سیستم سرمایشی می شود؛ که در این شرایط باید قسمت پاور اکسپنشن تعویض شود.
ب) چنانچه شاهد داغ شدن بدنه کمپرسور و بالا بودن دمای دیسشارژ مبرد باشید باید اقدام به اندازه گیری سوپرهیت خروجی از اواپراتور کنید. سپس اگر سوپر هیت بالا باشد باید از طریق مشاهده جریان مبرد در سایت گلاس، اندازه مقدار شارژ گاز را نیز بررسی کنید. در این حالت اگر سایت گلاس بدون حباب باشد باید عملکرد اکسپنشن الکترونیک را بررسی کرده و اقدام به تنظیم سوپرهیت از طریق پیچ تنظیم کننده مقدار مبرد نمود.
ج) چنانچه برگشت مایع به کمپرسور اتفاق بیفتد جهت عیب یابی و تعمیر سیستم باید جریان آب اپراتور و محل بالب اکسپنشن ولو بررسی شود. زیرا امکان دارد این مشکل به دلیل جدا شدن بالب از نشیمنگاه و یا از بین رفتن عایق دور بالب باشد. برای اطمینان بیشتر باید محل نصب بالب با لوله ساکشن نیز بررسی شود؛ زیرا ممکن است اندازه لوله ساکشن با محل نصب بالب مناسب نباشد.
در ادامه بحث ا راه های رفع ارورهای سیستم اکسپنشن الکترونیکی را بیان می کنیم و با معایب این شیرها آشنا خواهیم شد.
پیشنهاد می کنیم مقاله طرز کار اکسپنشن الکترونیکی را نیز مطالعه نمایید.
آشنایی با معایب سیستم اکسپنشن الکترونیکی
راندمان پایین این نوع شیرها یکی از مهم ترین عیوب آن ها محسوب می شود. زیرا در هنگام بارهای سنگین اکسپنشن الکترونیک اجازه می دهد فقط بخش کوچکی از اوپراتور از مایع پر شود، همچنین فشار شیرانبساط ثابت بوده و باعث محدود شدن ظرفیت و عملکرد سیستم سرمایشی می شود. در نتیجه نمی توان با استفاده از این شیرها در دستگاه های سرمایشی به راندمان و ظرفیت بالایی رسید. اکسپنشن الکترونیک را نمی توان همراه با کنترل کننده فشار کم استفاده کرد. زیرا کار اصلی کنترل کننده فشار کم به تغییرات فشار اواپراتور در طول سیکل بستگی دارد.
در طول فعالیت کمپرسور، فشار اوپراتور ثابت می ماند. به همین دلیل تنظیم اکسپنشن الکترونیک باید برای کمترین درجه حرارت لازم اواپراتور انجام گیرد. که در نتیجه سبب کم شدن ظرفیت و عملکرد کمپرسور می شود، زیرا کمپرسور در ابتدای چرخه تبرید سیستم به دلیل دمای مکش بالا و پر بودن اپراتور قادر نیست به سرعت اوپراتور را تخلیه کرده و دما را کاهش دهد.
اکسپنشن الکترونیک در تجهیزات کوچکی مثل یخچال ها و فریزرهای خانگی و یخچال های کوچک بستنی کاربرد دارد. زیرا این وسایل دارای بارهای نسبتا ثابتی دارند و از طرف دیگراین شیرها در شرایط بارهای زیاد از عملکرد و راندمان کمی برخوردارند.
البته در این سیستم ها نیز به ندرت از اکسپنشن الکترونیک استفاده می شود. زیرا انواع کنترل کننده های جریان مبرد وجود دارد که هم کارایی بیشتری داشته و هم ارزان تر هستند.
رفع ارورهای سیستم اکسپنشن الکترونیکی
برای خرابی شیرهای انبساط می توان به سه دلیل شامل عبور مقدار زیادی مبرد (flooding)، عبور مقدارکمی مبرد (starving) و عبور متناوب مقدار زیاد و مقدار کمی مبرد ((Hunting اشاره کرد.
الف) عبور سیلابی (flooding) ماده مبرد توسط اکسپنشن الکترونیک
وقتی که مقدار مبرد وارد شده به اواپراتور بیشتر از مقدار قابل تبخیر باشد باعث برگشت مایع به کمپرسور می شود. در این حالت ماده مبرد به مقدار زیادی از اکسپنشن الکترونیک عبور می کند.
یخ زدن کمپرسور، با صدا کار کردن اواپراتور، سوپرهیت کم در اواپراتور و طبیعی یا بالاتر از طبیعی بودن فشار ساکشن از جمله علائم عبور سیلابی ماده مبرد می باشد.
دلایلی که باعث ایجاد فلودینگ یا عبور سیلابی مبرد از اکسپنشن می شود شامل موارد زیر است.
1.کوچک یا نامناسب انتخاب کردن کمپرسور: کم بودن ظرفیت کمپرسورباعث می شود فشار ساکشن بیشتر از حد نرمال شده و سوپرهیت کاهش یابد.
2.تغییرات سوپرهیت کم: در شیرهای قابل تنظیم برای افزایش سوپرهیت باید ساقه تنظیم به شکل ساعتگرد چرخانده شود.
3.رطوبت: برای جلوگیری از یخ زدگی شیرهای انبساط باید رطوبت موجود در چرخه تبرید را بوسیله فیلتر درایرهای مخصوص جذب کرد.
4.آلودگی در سیکل تبرید
5.نشتی نشیمنگاه شیرانبساط
6.نصب اشتباه حباب شیرانبساط
ب) عبور مبرد کم (starving) از طریق اکسپنشن الکترونیکی
زمانی که مبرد وارد شده به اپراتور قبل از خروجی آن تبخیر شود، سبب ایجاد حالت starving می گردد. کاهش برودت اواپراتور، سوپرهیت بالای خروجی اواپراتور و فشار ساکشن پائین از علائم این حالت می باشد.
دلایلی که باعث عبور مبرد کم از اکسپنشن می شود شامل موارد زیر است.
- رطوبت
- دلتا Pغیربهینه در طول شیر
- شارژ کم سیکل تبرید
- وجود گاز فلش (مخلوط گاز و مایع) در ورودی
- شیر خیلی کوچک است
- تنظیم سوپرهیت بسیار بالا
- مشکلات برقی
- گرفتگی استرینر یا صافی
ج) عبورمتناوب (Hunting) مبرد یکی از ارورهای سیستم اکسپنشن الکترونیکی
هنگامی که شیر اکسپنشن به صورت متناوب باز و بسته شود باعث درست نبودن سوپرهیت می شود. این اتفاقی وقتی رخ می دهد که در زمان عکس العمل شیر در مقابل سیستم اختلافی بوجود می آید. علت بروز همچنین مشکلی تغییرات زیاد در بار یا کارکرد در بارهای خیلی کم می باشد. عبور متناوب مبرد از اکسپنشن الکترونیکی به دلایل زیادی بستگی دارد که در ادامه بیان می شوند.
دلایلی که باعث عبور مبرد به شکل متناوب از اکسپنشن می شود شامل موارد زیر است.
1.شیر برای کاربرد مورد نظر بزرگ است
2.محل حباب نباید پائین تله روغن P شکل در خط ساکشن باشد.
3.تنظیم سوپرهیت بوسیله پیچ تنظیم به شکل ساعتگرد تا سوپرهیت افزایش یابد.
4.استفاده از فیلتر برای جذب رطوبت موجود
پیشنهاد می کنیم برای خرید گیج فشار این صفحه را نیز مطالعه نمایید.
جمع بندی بحث اکسپنشن الکترونیکی
این مقاله در مورد اکسپنشن های الکترونیک و ارورها و خطاهای آن در سیکل تبرید صحبت شد. همچنین سعی شد معایب این شیرها نیز بطور خلاصه بیان شود. همانطور که بیان شد از شیر انبساط یا اکسپنشن جهت کاهش فشار بین قسمت فشار بالا و پایین در سیستم های سرمایشی و چیلرها استفاده می شود.
برای اکسپنشن الکترونیکی سه ارور بیان شد یکی داغ شدن بدنه کمپرسور، برگشت مایع به کمپرسور و خاموش شدن سیستم بلافاصله بعد از روشن کردن آن. در نهایت سه دلیل برای رفع این خطاها بیان شد که شامل عبور مبرد کم (starving)، عبورمتناوب (Hunting) ماده مبرد و عبور سیلابی (flooding) ماده مبرد توسط اکسپنشن الکترونیکی می باشند.
